
Parselasyon işlemi sonucu fazla verilen imar parseli hissesine karşılık konulan ipotek bedeli
Islah imar planının uygulama araçlarından birini oluşturan parselasyon işlemi açısından, 2981 sayılı Yasanın "Tapu verme" başlıklı 3290 sayılı Yasanın 4. maddesi ile değişik 10. maddesinin c) fıkrasında "İmar mevzuatına aykırı bina yapılmış, hisseli arsa ve araziler veya özel parselasyona dayalı arazilerde, imar adası veya parseli olabilecek büyüklükteki alanlarda, binalı veya binasız arsa ve arazileri birbirleriyle, yol fazlalarıyla veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerle birleştirmeye bunları yeniden ada ve parsellere ayırmaya, yapılara yeniden doğan imar ada veya parseli içinde kalanları yapı sahiplerine, yapı olmayanları diğer hisse sahiplerine müstakil veya hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre vermeye, bunlar adına tescil ettirmeye ve tescil işlemi dışında kalanların hisselerini 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununa göre tespit edilecek bedeli peşin ödenmek veya parsel sahipleri aleyhine kanuni ipotek tesis edilerek, tapu sicilinden terkin ettirmeye belediye veya valilikler resen yetkilidir. Belediye veya valiliklerin talebi halinde bu yetkiler kadastro müdürlüklerince de kullanılır." hükmü yer almaktadır.
Buna göre 2981 sayılı Kanunun 10. maddesi uyarınca yapılan uygulamalarda zorunlu hallerde bedele dönüştürme imkânı tanınmış bulunmaktadır. Diğer taraftan, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 1. maddesinin 1. fıkrasında: "Devlete, vilayet hususi idarelerine ve belediyelere ait vergi, resim, harç, ceza tahkik ve takiplerine ait muhakeme masrafı, vergi cezası, para cezası gibi asli, gecikme zammı, faiz gibi fer'i amme alacakları ve aynı idarelerin akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışında kalan ve amme hizmetleri tatbikatından mütevellit olan diğer alacakları ile; bunların takip masrafları hakkında bu kanun hükümleri tatbik olunur." hükmüne yer verilmiş olup 37. maddesinde ise; amme alacaklarının hususi kanunlarında belli edilenzamanlarda ödeneceği, hususi kanunlarında ödeme zamanı tesbit edilmemiş amme alacaklarının Maliye Vekaletince belirtilecek usule göre yapılacak tebliğden itibaren bir ay içinde ödeneceği, 51. maddesinde de, amme alacağının ödeme müddeti içinde ödenmeyen kısmına vadenin bitim tarihinden itibaren her ay için ayrı ayrı % 4 oranında (12/10/2010 tarihli ve 2010/965 sayılı Bakanlar Kurulu kararının eki Kararın 1. maddesiyle bu oran aylık %1,40 olarak belirlenmiştir.) gecikme zammı tatbik olunacağı, 55'inci maddesinde; amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı, "ödeme emrine itiraz" başlıklı 58'inci maddesinde ise, kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaĢımına uğradığı iddialarıyla dava açılabileceği, hükme bağlanmıştır.
Kanuni ipotek bedeli, amme hizmetleri tatbikatından doğduğundan 6183 sayılı Kanunun 1. maddesi kapsamında olup, tahsilat işlemlerinin 6183 sayılı Kanunun uygulanmasıyla ve anılan Kanun hükümlerince yerine getirilmesi gerekmektedir.
Bir taşınmaza ilişkin ipotek bedelinin, tahakkuk yılı olan 1987 yılı için geçerli olan rayiç arsa ve arazi birim metrekare değeri üzerinden her yıl için Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranlarında artış yapılarak ve 1987 yılından itibaren davacıların ödemeyi
talep ettiği güne kadar da gecikme zammı uygulanarak belirlenmesi gerekmektedir. Kıymet takdir komisyonunun belirlediği bedel üzerinden ipotek bedelinin güncellenmesi hatalı olacaktır.
